สุขภาพ-งานวิจัย

สาหร่ายเกลียวทอง มีชื่อทางวิทยาศาสตร์ว่า Spirulina plantensis เป็นสาหร่ายสีเขียวแกมน้ำเงินขนาดเล็ก ไม่สามารถมองเห็นได้ด้วยตาเปล่า เป็นผลิตภัณฑ์ทางธรรมชาติที่มนุษย์นำมาใช้เป็นอาหาร อย่างปลอดภัยมานานนับพันปีมาแล้ว ปัจจุบันได้รับการทดลองและนำมาใช้ประโยชน์ทางการแพทย์ในหลายๆ ประเทศ โดยเฉพาะประเทศญี่ปุ่น

สาหร่ายเกลียวทอง ประกอบด้วยเซลล์รูปทรงกระบอกหลายเซลล์เรียงต่อกันเป็นเส้นสายที่ไม่แตกแขนง เรียกว่า Trichome เส้นสายจะบิดเป็นเกลียว รูปร่างที่เป็นเกลียวเป็นลักษณะของสกุล (Genus) ความกว้างของเกลียว (Helix) ระยะระหว่างเกลียว (Pitch) และความยาวของ trochome (Length) จะแตกต่างไปตามแต่ชนิด (species) แต่อย่างไรก็ดีสาหร่ายเกลียวทองชนิดเดียวกัน เมื่ออยู่ในสภาพแวดล้อมต่างกัน ขนาดและรูปร่างก็อาจจะแตกต่างกัน เช่นลักษณะที่บิดเป็นเกลียวอาจเปลี่ยนแปลงไปเป็นเส้นตรง

ชนิดที่พบโดยมากมีเม็ดอากาศ (gas vacuoless) เล็กๆ จำนวนมากอยู่ภายในเซลล์ ทำให้สาหร่ายเกลียวทองลอยตัวได้ดี เม็ดอากาศแต่ละเม็ด อยู่ภายในถุงซึ่งเป็นเยื่อบางๆ และเยื่อนี้เป็นสารจำพวกโปรตีนปริมาณสูง( ซึ่งมีปริมาณสูงกว่าโปรตีนจาก เนื้อวัวและไข่ถึง 3 เท่า) นอกจากนี้ยังอุดมไปด้วยวิตามินที่มีคุณค่าต่อร่างกาย อย่าง B1,B2,B3และ B12 วิตามิน C วิตามิน E และเบต้าแคโรทีน (ซึ่งมีอยู่ประมาณ 20-25 เท่าของที่มีอยู่ในแครอท)

นอกจากนี้ได้มีการค้นพบว่า รงควัตถุ(Pigments) ที่สำคัญในสาหร่ายเกลียวทอง ได้แก่ คลอโรฟิลล์เอ (chlorophyll-a) เบตา-คาโรทีน (beta-carotene) มิกโสแซนโธฟิลล์ (myxoxanthophyll) และซี-ไฟโคไซยานิน (c-phycocyanin) ซึ่งในการทดลองใช้สาหร่ายเกลียวทองเป็นอาหารของสัตว์ พบว่า รงควัตถุเหล่านี้ (โดยเฉพาะ เบตา-คาโรทีน) ได้ช่วยเพิ่มสีดังนี้ คือ สีของไข่แดงในเป็ด ไก่ สีของเนื้อไก่ และสีของเกล็ดปลาคาร์ฟให้มีสีสรรสวยงาม

ตอนนี้สาหร่ายเกลียวทองได้ถูกจัดให้อยู่ในกลุ่มของอาหารเสริมชนิดหนึ่ง ด้วยคุณค่าทางโภชนาการที่มีอยู่มากมายดังกล่าว และได้มีการค้นพบเพิ่มเติมว่า ยังประกอบไปด้วย

1. กรดกลูมาติก ซึ่งมีความสำคัญในขบวนการเผาผลาญอาหารให้เซลล์สมอง
2. แมงกานิส เป็นส่วนประกอบอีกอย่างหนึ่งที่สำคัญและช่วยเข้าไปเสริมการทำงานของประสาทสมอง
3. ไอโซลิวซีน ในสาหร่ายเกลียวทองช่วยป้องกันความเสื่อมของระบบประสาท
4. ลิวซีน ไปกระตุ้นสมองส่วนบนช่วยให้ร่างกายตื่นตัวและกระฉับกระเฉง
5. เบต้าแคโรทีน ที่มีฤทธิ์เป็นสารต่อต้านการเจริญเติบโตของเนื้องอกและมะเร็งหลายชนิด

ปัจจุบันสาหร่ายเกลียวทองนอกจากเป็นอาหารเสริม บำรุงร่างกายแล้วยังสามารถนำมาผสมในผลิตภัณฑ์ลดน้ำหนัก ครีมบำรุงรักษาผิวพรรณ ครีมลบรอยแผลเป็นต่างๆ ได้อีกด้วย ที่ดูจะเป็นข่าวดีที่สุดก็คงเป็นเรื่องของการทดลองสกัดสารจากสาหร่ายเกลียวทองแล้ว พบว่า คือ สาร Sulfolipid ที่เป็นส่วนประกอบส่วนหนึ่งของสาหร่ายนั้น มีผลต่อการยับยั้งไวรัสเอดส์ และเชื่อว่าต่อไปจะเป็นเรื่องที่น่ายินดีมากขึ้น ถ้าหากมีการพัฒนาสารชนิดนี้ แล้วนำมาสกัด เป็นยารักษาผู้ป่วยที่เป็นโรคเอดส์ได้ เพราะทุกอย่างในโลกนี้ไม่มีอะไรเกินความสามารถของมนุษย์ อย่างเราไปได้แน่นอน

เอกสารอ้างอิง:วิทยานิพนธ์ ‘การใช้สาหร่ายเกลียวทองสดเป็นส่วนประกอบของอาหารผสมสำหรับเลี้ยงปลาตะเพียนขาว และปลาดุกอุย’ โดย บานชื่น ชลสวัสดิ์ มหาวิทยาลัยเกษตรศาสตร์
หนังสือพิมพ์ผู้จัดการรายวัน วันจันทร์ ที่ 27 พฤศจิกายน 2543

เรียบเรียงและค้นคว้าใหม่โดย นพ.จรัสพล รินทระ …ปรับปรุงข้อมูลล่าสุด…8 August,2005