สุขภาพ-งานวิจัย

ยาทาแก้แพ้ ผื่นคัน อักเสบ ที่แพทย์ผิวหนังใช้กันบ่อยๆ คือ ยาทาที่มีส่วนผสมของสาร Steroids โดยเฉพาะในกลุ่มคนไข้ที่มีปัญหา โรคสะเก็ดเงิน ลมพิษ อาการผื่นแพ้ คัน ฯลฯ ในบทความนี้ เราจะมาความรู้จักเรื่อง ยาทา Steroids เพื่อเป็นแนวทางในการเลือกใช้ยาให้ถูกต้องและปลอดภัย

สารสเตียรอยด์ เป็นสารเคมีประเภทที่ประกอบด้วย Pregnane ring โดยมีกลไกการออกฤทธิ์ ในการลดการอักเสบ ลดอาการคัน และทำให้เส้นเลือดหดตัว ลดอาการบวมแดง จากการแพ้ จึงได้นำมาใช้ได้ดีในคลินิกผิวหนัง ที่มักพบปัญหาดังกล่าวได้บ่อย

สารเตียรอยด์ แบ่งตามประสิทธิภาพความรุนแรงของฤทธิ์ยา ได้เป็น 7 ระดับ โดยอาจอยู่ในรูปของครีม ขี้ผึ้ง เจล หรือโลชั่น โดยสารเสตียรอยด์ที่มีฤทธิ์แรงสุด ก็จะเกิดผลข้างเคียงได้มากสุดเช่นกัน

ตัวอย่างครีมแก้แพ้ ที่พบกันตามร้านขายยา ได้แก่ Betnovate cream,Clobeta

sol cream,Dermovate,Topicort cream,Prednisil cream, Betamethasone cream ฯลฯ

ผลข้างเคียงที่พบได้ จากการใช้สารสเตียรอยด์ มีดังนี้

1.เกิดรอยฝ่อยุบของรอยโรค( Atrophy)
2. ผิวหนังบางเห็นเส้นเลือดฝอยแดง ( Telangiectasia)
3. ผื่นแดงราบแบบ Purpura
4. ผิวเปราะบาง แตกง่าย
5. ผิวแห้งและแตก
6. ขนยาวขึ้น
7. สิว จาก steroids
8. ผื่นแพ้สัมผัส
9. สีผิวจางลง

จะเห็นได้ว่า สารสเตียรอยด์ แม้จะให้ผลดีในการลดอาการอักเสบ แดง แพ้ ได้ดีและได้ผลเร็ว แต่ก็ไม่แนะนำให้ใช้ทาบริเวณผิวหน้า หรือใช้บ่อยๆ เนื่องจากการเกิดผลข้างเคียงดังที่กล่าวแล้ว ดังนั้นก่อนการใช้ยาทาแก้แพ้ แดง และคัน ควรสอบถามให้แน่ใจว่าเป็นสารกลุ่มสเตียรอยด์หรือเปล่า เพราะแม้จะมีข้อดีของยากลุ่มนี้มาก แต่ข้อเสียก็เยอะเช่นกัน หรือปรึกษาแพทย์ก่อนใช้

เรียบเรียงและค้นคว้าใหม่โดย นพ.จรัสพล รินทระ …ปรับปรุงข้อมูลล่าสุด…6 August,2005